Diagnostyka

2025.04.02

Dlaczego hybrydy Plug-in zimą palą dużo więcej i co można z tym zrobić?

Wprawdzie nie jest tak, jak może wydawać się po lekturze danych technicznych, że samochód z napędem hybrydowym z wtyczką pali litr paliwa na 100 km, najczęściej jednak są to dość oszczędne samochody. Zimą jednak spalanie, zwłaszcza na krótkich odcinkach, gwałtownie rośnie. O co chodzi?

W danych technicznych samochodów z napędem PHEV (Plug-in hybrid) często można wyczytać, że ich zużycie paliwa wynosi zgodnie z popularną normą 1 litr paliwa na 100 km lub nawet mniej. Taki nierealny wynik wynika z faktu, iż na potrzeby homologacji auto zaczyna test z naładowanym w pełni akumulatorem trakcyjnym. To się właśnie zmienia – nowe modele podlegające homologacji po 1 stycznia 2025 r. są już testowane według nowych założeń, od stycznia 2026 r. nowa zasada pomiaru ma dotyczyć także starszych modeli – podczas pomiaru silnik spalinowy będzie miał więcej szans, aby się wykazać. Na razie jednak „w papierach” hybryda zużywa 0,5-1 litr paliwa na 100 km, a w rzeczywistości… 5-6 l/100 km, czasem więcej. Więcej zwłaszcza w niskich temperaturach, szczególnie na krótszych, miejskich dystansach.

Hybryda Plug-in ogrzewa się prądem

Hybryda z wtyczką jest tak zaprojektowana, aby samochód mógł jeździć, korzystając wyłącznie lub niemal wyłącznie z napędu elektrycznego. Po to montuje się w samochodzie akumulator trakcyjny o pojemności kilkunastu-dwudziestu kilku kilowatogodzin, aby można było pokonać typowy codzienny dystans z minimalnym wykorzystaniem silnika spalinowego lub też (najlepiej) bez uruchamiania go.

Tym samym auto musi być przystosowane do ogrzania i odpowiedniego schłodzenia wnętrza bez korzystania z ciepła oddawanego przez silnik spalinowy do układu chłodzenia. Mówiąc wprost: ogrzewanie jest elektryczne, także kompresor klimatyzacji napędzany jest silnikiem elektrycznym.

To wyjaśnia, dlaczego w niskich temperaturach na krótkich dystansach, samochód hybrydowy z wtyczką nie jest tak oszczędny jak podczas eksploatacji w komfortowej temperaturze ok. 20 stopni Celsjusza. Każdorazowe uruchomienie zimne auta związane jest z nagrzaniem wnętrza do odpowiedniej temperatury, często niezbędne jest też podgrzanie baterii trakcyjnej. Im bardziej zelektryfikowany pojazd, tym bardziej reaguje on na skrajne temperatury.

Nie ma przy tym znaczenia, czy jedziemy na prądzie, czy korzystamy z napędu spalinowego: ogrzanie wnętrza wymaga zużycia, a podczas jazdy w trybie spalinowym wytworzenia, energii elektrycznej. Energia, która w sprzyjających warunkach byłaby wykorzystana do wsparcia silnika spalinowego albo po prostu do zasilania silnika elektrycznego, w niskich temperaturach zużywana jest do ogrzania wnętrza i elementów, które muszą być podgrzane.

Jak zmniejszyć zużycie paliwa w hybrydzie w skrajnych temperaturach

We współczesnych samochodach z napędem Plug-in hybrid niemal standardem jest możliwość zdalnego sterowania pewnymi funkcjami samochodu, w tym temperaturą wnętrza. W przypadku wielu modeli aut można więc za pomocą aplikacji w telefonie uruchomić ogrzewanie albo chłodzenie przed rozpoczęciem jazdy. W niektórych samochodach jest to możliwe tylko w sytuacji, gdy auto ma duży zapas energii w akumulatorze, bo jest regularnie ładowane z zewnętrznego źródła energii, w innych także podczas jazdy wyłącznie w trybie spalinowym zachowywany jest pewien bufor energii pozwalającej na jednorazowe uruchomienie ogrzewania czy też chłodzenia wnętrza przed rozpoczęciem jazdy. Jest to też możliwe, gdy samochód jest podłączony do ładowania.

Oczywiście, jeśli samochód nie jest podłączony do zewnętrznego źródła energii, zużywa prąd zgromadzony w akumulatorze, co skraca jego zasięg albo wymaga późniejszego uzupełnienia energii poprzez spalanie paliwa. Jeśli jednak mamy samochód podłączony do gniazdka, można albo zaprogramować nagrzanie wnętrza albo uruchomić je zdalnie w dowolnym momencie za pomocą aplikacji. Gdy ruszymy w trasę samochodem wstępnie nagrzanym albo odpowiednio schłodzonym, zużycie paliwa (albo energii elektrycznej zgromadzonej w akumulatorze) będzie o wiele niższe niż w sytuacji, gdy nagrzewanie bądź chłodzenie wnętrza będzie odbywać się podczas jazdy.

Poza tym w przypadku hybryd Plug-in obowiązują dokładnie te same zasady co w przypadku samochodów ze zwykłym napędem spalinowym. Chcąc zmniejszyć średnie spalanie, powinniśmy unikać jazdy na bardzo krótkich dystansach, w warunkach miejskich nie upierać się, aby szybko osiągnąć komfortową temperaturę wnętrza (lub częściowo z tego zrezygnować), a także stosować normalne zasady oszczędnej jazdy.