Diagnostyka

2017.04.25

Nagar w silniku z bezpośrednim wtryskiem paliwa – jak się go pozbyć?

Specyfika bezpośredniego wtrysku benzyny powoduje, że w komorach spalania, a zwłaszcza na trzonkach i gniazdach zaworów ssących zbiera się nagar, który z czasem ogranicza osiągi silnika, a ostatecznie uniemożliwia jazdę. Jak się go pozbyć?

Dlaczego właśnie na zaworach ssąccyh zbiera się nagar w silnikach z bezpośrednim wtryskiem benzyny? Jedną z głównych przyczyn charakterystycznych właśnie dla bezpośredniego wtrysku benzyny jest to, że mieszanka paliwowo-powietrzna podawana jest do silnika nie za pośrednictwem kolektora ssącego lecz bezpośrednio do komory spalania. Benzyna zatem nie obmywa trzonków zaworów ssących i nie może zapobiegać pokrywaniu się tych elementów nagarem. A skąd w ogóle tendencja do powstawania nagaru? Cóż, jest to zjawisko dość złożone, tym bardziej, iż nieprawdą jest, że wszystkie silniki z bezpośrednim wtryskiem benzyny mają ten kłopot, a nawet wśród silników znanych z tego, że nagar jest w nich typową usterką, również nie wszystkie egzemplarze są przez ten problem dotknięte. A zatem?

Nagar powstaje przede wszystkim w wyniku zawirowań powstających w komorze spalania i zwłaszcza jako efekt niecałkowitego spalania mieszanki. Nieidealne spalanie mieszanki sprawia, że zawory ssące wsuwające się do komory spalania narażone są na kontakt z substancjami, które powoli, warstwowo osadzają się na nich, ostatecznie powodując, że duże ilości osadu ograniczają dostęp powietrza do komór spalania. Na tym etapie nagar jest już takim problemem, że właściwie uniemożliwia korzystanie z auta.

Skąd zatem nieidealne, pogarszające się z reguły wraz ze zużyciem silnika, spalanie mieszanki? Przyczyn może być wiele, najczęściej jest to delikatne przesunięcie faz rozrządu, niewłaściwa praca zaworów (wysuwają się one do komory spalania o ułamek sekundy za wcześnie lub za późno, a w samochodach z bardziej skomplikowanymi, zmiennymi fazami rozrządu zbyt głęboko lub na zbyt długi czas), zła praca układu zapłonowego, nieprecyzyjna praca wtryskiwaczy, słabej jakości paliwo, itp. Wierzcie lub nie, ale w wielu autach, które nie widziały dobrego serwisu przez lata poprzedzające diagnozę mówiącą, że nagar właściwie zatkał już silnik, problem nigdy by nie wystąpił, gdyby wgrano do sterownika poprawione oprogramowanie dostępne dla większości dobrych serwisów!

Swoje znaczenie ma też wymiana oleju: jeśli wykonujemy ją odpowiednio często i stosujemy dobry olej, układ napędu rozrządu smarowany (a w wielu wypadkach także sterowany) olejem ma szansę pracować idealnie lub niemal idealnie nawet w silnikach z dużym przebiegiem i wówczas nagar im nie grozi.

Wreszcie, świece i kable zapłonowe: jeżeli w serwisie komputer diagnostyczny odczytuje kody błędów wskazujące na wypadanie zapłonów, lepiej nie przechodzić nad tym do porządku dziennego. Świece i kable zapłonowe (a czasem cewki) mają ograniczoną wytrzymałość i jak trzeba je wymienić, to trzeba i lepiej nie zwlekać.

Wspomniane wyżej czynności serwisowe pozwalają uniknąć problemu albo odsunąć w czasie moment, gdy nagar już uniemożliwia poprawną pracę silnika. A gdy już stanie się to najgorsze i nagar trzeba jakoś usunąć? Można próbować chemicznie usunąć nagar, ale chemia zdaje egzamin raczej w początkowej fazie choroby. Potem skuteczne jest już raczej tylko mechaniczne czyszczenie silnika: zdejmujemy kolektor, głowicę i wszystkie elementy szorujemy drucianą szczotką, nie żałując chemii, która rozpuszcza nagar. To nie jest tania metoda, ale na zaawansowanym etapie jedyna skuteczna. Lepiej zapobiegać, by nagar nigdy nie był problemem (podobno jest to możliwe nawet w silnikach VW), niż naprawiać.