Opony wymieniamy dlatego, że się zużyły, zestarzały albo dlatego, że od początku z jakichś względów nie spełniają naszych oczekiwań. Nie inaczej jest z oponami całorocznymi. Powstaje pytanie: gdzie jest granica bezpiecznego użytkowania, jeśli chodzi o opony całoroczne?
Jedno z typowych pytań zadawanych przez klientów w warsztatach oponiarskich brzmi: czy te opony wytrzymają jeszcze jeden sezon? – Wytrzymają – brzmi typowa odpowiedź i wiosną niewątpliwie nie wymaga ona takiej odwagi jak jesienią. Oczywiście, jest to rzecz względna, bo wraz ze zużyciem ogumienia zmieniają się jego właściwości i w pewnych sytuacjach kluczowe parametry prawie zużytej opony nie gwarantują już, jeśli nie bezpieczeństwa, to przynajmniej komfortu.
Latem inaczej niż zimą
Opony całoroczne zimą pełnią rolę opon zimowych, latem zaś rolę opon letnich. To, że opony zimowe po osiągnięciu 4 mm głębokości bieżnika zbliżają się do granicznego poziomu zużycia, nie budzi dużych kontrowersji. Natomiast producenci ogumienia nie są do końca zgodni, w którym momencie wymiany wymagają (pomijając kwestie prawne) opony letnie. Wynika to trochę z różnej konstrukcji opon, a trochę z różnego podejścia do kwestii bezpieczeństwa, ale też do problemu komfortu jazdy.
W każdym razie z przepisów wynika, że jeśli opony nie mają wskaźników granicznego zużycia, to można korzystać z nich do głębokości 1,6 mm – i dotyczy to zarówno opon zimowych, jak i letnich.
Pojazd nie może być wyposażony (…) w opony, których wskaźniki pokazują graniczne zużycie bieżnika, a w odniesieniu do opon niezaopatrzonych w takie wskaźniki – o głębokości rzeźby bieżnika mniejszej niż 1,6 mm.
Po co głęboki bieżnik w oponie letniej?
Nie ma co ukrywać, że im niższy bieżnik, tym opony są bardziej stabilne przy dużych obciążeniach bocznych, a także wraz ze zużyciem bieżnika maleją generowane przez nie opory toczenia. To po co bieżnik? Otóż bieżnik latem potrzebny jest do odprowadzania wody. Brak bieżnika podczas jazdy w deszczu silnie wpływa na ryzyko wystąpienia aquaplaningu, ale też obniża ogólną przyczepność wynikającą ze słabego odprowadzania wody spod opony.
Czy podczas jazdy w deszczu jest więcej wypadków niż przy dobrej pogodzie? Nie – ponieważ kierowcy jeżdżą znacznie szybciej przy dobrej pogodzie, a gdy zaczyna padać, większość zaczyna się bać i zwalnia. Raczej podczas deszczu jest dużo stłuczek niż wyjątkowo dużo ciężkich wypadków. To nie ma problemu? Otóż jest: kierowcy boją się deszczu nie dlatego, że to jakiś przesąd, tylko dlatego, iż faktycznie przyczepność na mokrym asfalcie jest gorsza, a droga hamowania znacznie dłuższa. Im ktoś się bardziej ślizga, im ma większe problemy z przyspieszaniem (czyli z trakcją), tym wolniej jedzie. To dobrze? Moim zdaniem optymalna jest taka sytuacja, gdy kierowca stosuje rozsądny styl jazdy i rozsądnie dobiera prędkość do warunków, ale jednocześnie nie ma powodu do obaw i w razie awaryjnej sytuacji może skutecznie zahamować, skręcić albo przyspieszyć.
3 mm bieżnika w oponie całorocznej: wymieniać?
Nie ma takiego bezwzględnego wymogu, można poczekać do jesieni, przy czym trzeba mieć jednak świadomość konsekwencji i zanikającego, wraz ze zużyciem opon, marginesu bezpieczeństwa, a co za tym idzie, także i komfortu jazdy. Nawet jeśli chodzi tylko okomfort psychiczny, to nie jest to bez znaczenia! Oczywiście, można jeszcze bardziej zwolnić i na słabych oponach być wciąż bezpiecznym kierowcą, ale czy tylko o to chodzi?
Co jeszcze dyskwalifikuje opony całoroczne?
Tak naprawdę takie same zasady obowiązują przy ogumieniu całorocznym jak przy ogumieniu sezonowym. Opony, oprócz zużytego bieżnika, dyskwalifikują rozcięcia czy przebicia bocznej ścianki, uszkodzenia wewnętrznej struktury objawiające się wybrzuszeniami, nierównomierne zużycie bieżnika wynikające z wady zawieszenia auta, spękanie gumy wynikające ze starości lub działania chemikaliów, problemy z wyważeniem. Komu to przeszkadza, do wymienionych przyczyn powinien dopisać nadmierną hałaśliwość. A ja także nie czekam, aż opony osiągną graniczne zużycie bieżnika określone przepisami – 1,6 mm nie zapewnia mi komfortu jazdy w deszczu!
